เทคนิคการถ่ายภาพทิวทัศน์

ภาพ © Chase Jarvis

การถ่ายภาพทิวทัศน์ที่ดีนั้นเป็นเรื่องสนุกและถ่ายได้ง่ายกว่าการภาพถ่ายประเภทอื่นๆ
เมื่อพิจารณาในแง่ของเทคนิค อย่างไรก็ตาม หากคุณนำเคล็ดลับของเราไปใช้ ภาพถ่าย
ทิวทัศน์ที่ "ดี" ของคุณจะกลายเป็นภาพถ่ายที่สวยงามจนน่าตะลึง

นี่คือภาพภูมิทัศน์ของเมืองเมลเบิร์น ออสเตรเลีย ซึ่งถ่ายโดยตั้งค่ารูรับแสงที่ F/8.0
เพื่อให้ทั้งอาคารที่อยู่ใกล้และไกลดูคมชัด

ปกติแล้วในภาพทิวทัศน์ทั่วไป คุณต้องการให้องค์ประกอบทั้งหมดในภาพ ทั้งใกล้และไกล มีความคมชัดพอสมควร ดังนั้น คุณควรใช้รูรับแสงเล็กที่สุดเท่าที่จะทำได้ (ค่ารูรับแสงมาก) นอกจากนี้
คุณยังอาจต้องการเพิ่มมุมมองภาพเพื่อให้กล้องสามารถถ่ายภาพทิวทัศน์ได้มากที่สุด ดังนั้น
ให้เลือกใช้เลนส์มุมกว้างที่มีทางยาวโฟกัสสั้นจะได้ภาพถ่ายที่ดีกว่า

สุดท้าย ให้คำนึงถึงความสมดุลของแสง หากคุณใช้รูรับแสงแคบเพื่อเพิ่มระยะชัดลึกของภาพ
คุณต้องลดความไวชัตเตอร์ลงเพื่อชดเชย ดังนั้น เราแนะนำให้คุณใช้ขาตั้งกล้องเพื่อป้องกันการ
พร่ามัวที่เกิดจากการสั่นไหวของตัวกล้องเมื่อคุณเปิดรับแสงเป็นเวลานาน

ฟิลเตอร์โพลาไรซ์คือฟิลเตอร์แบบพิเศษที่ทำให้สีต่างๆ ในภาพถ่ายดูอิ่มตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งโทนสี
ฟ้าและเขียว นอกจากนี้ ยังช่วยลดแสงจ้าจากดวงอาทิตย์ได้อีกด้วย การใช้ฟิลเตอร์โพลาไรซ์ทำให้
ภาพทิวทัศน์ที่ดูไม่น่าสนใจมีชีวิตชีวาขึ้นมาได้

• ช่วงเวลาที่เหมาะกับการใช้ฟิลเตอร์โพลาไรซ์ที่สุดคือตอนที่ดวงอาทิตย์อยู่ด้านขวาหรือด้านซ้ายของสิ่งที่จะถ่ายพอดี
• ฟิลเตอร์โพลาไรซ์จะมาพร้อมกับวงแหวนสำหรับหมุน ให้ช่างภาพสามารถควบคุมปริมาณความ
  อิ่มตัวของสีได้

ภาพของน้ำตกแม็คเคนซีในเทือกเขาแกรมเปียน เมืองวิกตอเรีย ประเทศออสเตรเลีย
ภาพนี้ ถ่ายในตอนกลางวันขณะที่มีแสงแดดสว่างจ้า โดยใช้ฟิลเตอร์ลดแสง (ND) ช่วยให้ช่างภาพ
สามารถใช้ความไวชัตเตอร์ต่ำที่ 1/6 วินาที น้ำตกจึงกลายเป็นสายน้ำที่ดูนุ่มนวล

ในบางครั้ง คุณอาจจะอยากถ่ายภาพวัตถุที่เคลื่อนที่ท่ามกลางแสงแดดจ้าให้ออกมาพร่ามัว (เช่นภาพ
ถ่ายของสายน้ำตกที่ดูนุ่มนวล) แต่คุณได้ปรับขนาดรูรับแสงในเลนส์ของคุณจนแคบที่สุดแล้ว (ค่ารูรับ
แสงสูงสุด) หรือต้องการใช้รูรับแสงที่มีขนาดใหญ่ขึ้น แต่ไม่ว่าจะเลือกทางเลือกใดข้างต้น ภาพที่ได้
จะเป็นภาพที่เปิดรับแสงมากเกินไปเนื่องจากแสงนั้นสว่างจ้าเกินกว่าที่จะใช้ความไวชัตเตอร์ต่ำ ใน
กรณีเช่นนี้ คุณสามารถใช้ฟิลเตอร์แบบพิเศษอีกชนิดหนึ่งที่เรียกว่า "Neutral Density Filter" หรือ
ฟิลเตอร์ลดแสง (ND)

• ฟิลเตอร์ลดแสง (ND) เปรียบเสมือนแว่นกันแดดของกล้องและทำหน้าที่ลดปริมาณแสงที่เข้าสู่เลนส์
• การใช้ฟิลเตอร์ลดแสง (ND) จะช่วยให้ช่างภาพสามารถตั้งค่ารูรับแสงให้กว้างขึ้น หรือใช้ความ
  ไวชัตเตอร์ต่ำซึ่งเป็นวิธีที่ใช้กันบ่อยกว่า
• ระดับฟิลเตอร์ลดแสง (ND) จะอิงตามปริมาณของแสงที่ลดลงไป โดยจะเริ่มจาก ND ND2, ND4, ND8, และเพิ่มขึ้นครั้งละสองเท่าจนถึง ND8192
• เราสามารถใช้ฟิลเตอร์ลดแสง (ND) กับวัตถุใดๆ ก็ได้เราต้องการถ่ายภาพการเคลื่อนไหว
  ให้ออกมาดูพร่ามัวอย่างมีศิลปะ ไม่ว่าจะเป็นสายน้ำ คนเดินถนน หรือแม้แต่การเคลื่อนไหว
  บนท้องถนน

หอไอเฟลในกรุงปารีส ฝรั่งเศส ดูมีชีวิตชีวาในตอนกลางคืนเพราะแสงไฟตระการตา
ภาพถ่ายทางขวามือถ่ายในช่วงโพล้เพล้ของวันขณะที่ท้องฟ้าเป็นสีน้ำเงินเข้ม
ทำให้ภาพถ่ายสัญลักษณ์ของเมืองดูน่าหลงใหลกว่าเดิม

ภาพทิวทัศน์ที่เราถ่ายในแต่ละช่วงเวลาของวันอาจดูแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ฉะนั้น ลองเดินทางไปยังสถานที่ที่คุณโปรดปรานในเวลาที่ต่างๆ กันเพื่อให้ได้ภาพถ่ายที่ดีที่สุด

ภาพนี้คือภาพถ่ายของสวนดอกไม้ในเมืองซัปโปโรของประเทศญี่ปุ่น
ถ่ายโดยใช้โหมดวัดแสงแบบเฉลี่ยทั้งภาพในบริเวณกลางทุ่งดอกไม้
ทำให้ภาพที่ได้ดูเหมือนเปิดรับแสงมากเกินไปนิดหน่อย
โดยเฉพาะอย่างยิ่งก้อนเมฆและหลังคาของโรงเรือนภาพนี้ถ่ายโดยใช้การวัดแสงแบบเฉลี่ยทั้งภาพซึ่งทำให้ค่าแสง
ของกัอนเมฆในพื้นหลังและดอกไม้ที่อยู่ในส่วนพื้นหน้าของภาพ
ได้รับแสงอย่างสม่ำเสมอกัน

ดังที่คุณได้เรียนรู้ในบทเรียนเรื่อง "การวัดแสง" โดยทั่วไปแล้ว การวัดแสงแบบเฉลี่ยทั้งภาพ
เหมาะกับการถ่ายภาพทิวทัศน์ที่สุด เนื่องจากกล้องจะคำนวณหาค่าแสงที่ดีที่สุดสำหรับพื้นที่ทุกส่วน
ในกรอบภาพ

ภาพทิวทัศน์ของเมืองซิดนีย์ ออสเตรเลีย
ภาพนี้ดูไม่น่าสนใจเนื่องจากขอบฟ้าอยู่กลางภาพพอดี

หากเรานำกฎสามส่วนมาใช้ เราจะสามารถ
จัดองค์ประกอบภาพให้ขอบฟ้าอยู่ในบนเส้น
1/3 ได้ ในขณะที่น้ำในอ่าวซิดนีย์จะดึงความ
สนใจของผู้ชมภาพมายังทิวทัศน์ของเมือง
ทำให้ภาพทิวทัศน์ที่ได้ดูสวยงามกว่าเดิมมาก

นอกจากนี้ เรายังสามารถวางเส้นขอบฟ้า
ไว้ใต้เส้น 1/3 เพื่อให้ท้องฟ้ากว้างเป็น
องค์ประกอบที่ทำให้เส้นขอบฟ้าของเมืองดู
โดดเด่นและดึงดูดความสนใจของผู้ชมภาพมาที่เส้นขอบฟ้าของเมืองจำไว้ว่าเราไม่จำเป็น
ต้องจัดวางเส้นขอบฟ้าให้อยู่บนเส้น 1/3 พอดี
หลักสำคัญก็คือสร้างความอสมมาตรที่ดึงดูดสายตาอย่างง่ายๆ

ช่างภาพหลายคนคุ้นเคยกับหลักการถ่ายภาพที่เรียกว่า "กฎสามส่วน" ดีอยู่แล้ว การนำหลักการนี้มา
ใช้จะช่วยให้ช่างภาพสามารถจัดวางวัตถุในกรอบภาพได้อย่างเหมาะสม ช่วยให้ภาพที่ออกมาดูน่า
สนใจและดึงดูดสายตามากขึ้นจากการสร้างความอสมมาตรในภาพถ่าย

กฎสามส่วน

• แบ่งภาพถ่ายออกเป็นเก้าส่วนเท่าๆ กัน
• วางหรือกำหนดให้เส้นขอบฟ้าในภาพทิวทัศน์และวัตถุในภาพถ่ายประเภทอื่นๆ อยู่ในแนวเส้นหรือ
  จุดตัด
• กล้องหลายรุ่นจะมีเส้นตารางกฎสามส่วนในช่องมองภาพอยู่แล้ว ช่วยให้ช่างภาพสามารถจัดองค์
  ประกอบภาพถ่ายและจัดเส้นขอบฟ้าในแนวตรงได้ง่ายขึ้น
• คุณไม่จำเป็นต้องปฏิบัติตาม "กฎ" นี้อย่างเคร่งครัด หลักสำคัญก็คือสร้างความอสมมาตรที่ดูน่า
  สนใจ

คุณสังเกตไหมว่าตาของคุณจะมองตามแนวกำแพงเมืองจีน โดยเริ่มจากบันไดที่อยู่ด้านล่างซ้ายในส่วนพื้นหน้าของภาพ ไปยังซ้ายมือของภาพ จากนั้นจึงมองไล่ไปจนถึงกำแพงที่อยู่ในฉากหลังของภาพถ่ายโดยที่คุณไม่รู้ตัว?

ในภาพนี้ก็เช่นกัน นี่คือภาพถ่ายชายฝั่งทะเล
ของเกาะพีพีในประเทศไทย คุณสังเกตไหมว่า
ตาของคุณของมองตาม "เส้น" โค้งที่เกิดจาก
แนวของเรือประมงโดยอัตโนมัติ?

"เส้นนำสายตา" ในภาพถ่ายคือเส้นหรือองค์ประกอบที่นำสายตา (นำทาง) ผู้ชมภาพไปยัง
องค์ประกอบอื่นๆ ของภาพถ่าย จากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง และสร้างความน่าสนใจให้แก่ภาพ
โดยทำให้เกิดความรู้สึกว่าภาพนั้นมีความลึก

• เส้นนำสายตาอาจเป็นเส้นตรงหรือโค้งก็ได้ เช่น แนวชายฝั่ง ถนน หรือกำแพง
• เส้นนำสายตาอาจเป็นเส้นที่มองไม่เห็นซึ่งเกิดจากจัดวางองค์ประกอบของภาพถ่ายที่สามารถนำทางสายตาของผู้ชมภาพได้

ภาพถ่ายของกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ
สองภาพนี้ ถ่ายจากกระเช้าลอยฟ้าลอนดอน
อายส์ ดังที่เห็นในภาพถ่ายด้านล่าง การใส่วัตถุ
ที่เกี่ยวข้องไปบนพื้นหน้าของภาพ ซึ่งในกรณี
นี้คือกระเช้าลอยฟ้า สามารถสร้างชีวิตชีวาให้
แก่ภาพถ่ายทิวทัศน์ที่ดูไม่น่าสนใจ และดึงดูด
ความสนใจของผู้ชมภาพมาที่ทิวทัศน์ได้

บางครั้ง การใส่องค์ประกอบไปบนพื้นหน้าของภาพถ่ายทิวทัศน์ อาจทำให้ภาพถ่ายดูสวยงามขึ้น
ดังตัวอย่างต่อไปนี้

1: กรุงโซลภาพถ่ายาโนรามาของกรุงโซลของประเทศเกาหลี ภาพนี้สร้างขึ้นจาก
ภาพถ่ายสามภาพที่ถ่ายโดยกล้อง DSLR D70 ของ Nikon และนำมา
ต่อกันโดยใช้โปรแกรม Adobe Photoshop2: เมืองแมนฮัตตันภาพพาโนรามาของเส้นขอบฟ้าเมืองแมนฮัตตันสร้างขึ้นจากภาพถ่าย
สามภาพที่ถ่ายโดยใช้โหมด "ช่วยถ่ายภาพพาโนรามา" ของ Nikon
ซึ่งพบได้ในกล้องคอมแพคของ Nikon เกือบทุกรุ่น ช่วยให้ช่างภาพ
สามารถจัดองค์ประกอบภาพและนำภาพถ่ายมาต่อกันได้โดยอัตโนมัติ

ภาพถ่ายทิวทัศน์แบบพาโนรามาทั่วไปจะประกอบขึ้นจากภาพถ่ายหลายภาพ ในการสร้างภาพถ่าย
ชนิดนี้ คุณสามารถใช้ซอฟต์แวร์ปรับแต่งภาพอย่าง Adobe Photoshop ทำการต่อภาพถ่ายที่ถ่าย
เหลื่อมซ้อนกันเข้าด้วยกันได้ อย่างไรก็ตาม กล้องคอมแพคชั้นสูงบางรุ่นสามารถสร้างภาพ
พาโนรามาด้วยการต่อภาพถ่ายเข้าด้วยกันแบบอัตโนมัติ ไม่ว่าจะใช้วิธีใดข้างต้น หากต้องการ
ภาพถ่ายที่สวยงามที่สุด คุณควรปฏิบัติตามเคล็ดลับเหล่านี้ในการถ่ายภาพสำหรับสร้างภาพแบบพา
โนรามา

• ถ่ายภาพทั้งหมดที่จะนำมาสร้างภาพพาโนรามาจากตำแหน่งเดียวกันโดยใช้ความสูงและ
  พื้นระดับเดียวกันเพื่อป้องกันไม่ให้ภาพถ่ายที่ได้เบี้ยว หากทำได้ ให้ใช้ขาตั้งกล้องถ่ายภาพ
  พาโนรามา วิธีนี้จะช่วยให้คุณถ่ายภาพโดยใช้ความสูงระดับเดียวกันทุกภาพ
• ภาพถ่ายแต่ละภาพจะต้องมีส่วนรายละเอียดที่เหลื่อมซ้อนกันกับภาพถ่ายก่อนหน้ามากพอ
  สมควร เพื่อให้ซอฟต์แวร์มีรายละเอียดภาพมากพอในการจำแนกจุดที่จะเชื่อมต่อภาพถ่าย
  เข้าด้วยกัน
• ขณะถ่ายภาพเพื่อสร้างภาพพาโนรามา ห้ามเปลี่ยนค่ารูรับแสงหรือทางยาวโฟกัสของเลนส์
  (เช่น ซูมเข้าหรือซูมออก)